Is data écht wel het nieuwe goud? "De data van jouw klanten is je werkelijke waarde"

Het wordt vaak gezegd: “Data is het nieuwe goud”. Een sterke uitspraak, maar is het werkelijk zo? Denken we niet, als je niks te verbergen hebt, dat data jouw leven niet zal beïnvloeden?

Via social mediakanalen zien we dat al onze persoonlijke voorkeuren voortdurend voorbijkomen. Zo kan het zelfs zijn dat er juist informatie voor je wordt weggehouden. Van bijvoorbeeld een concurrerende partij. Best iets om eens goed over na te denken. Je wilt snel iets zien, opzoeken en/of openen, dus het “akkoord” op de cookies is zo ingedrukt. Nu is dit op persoonlijk vlak, maar als je een ondernemer bent - zeker een kleine zelfstandige - is dit gehele dataspel iets waar je goed naar moet kijken. 

Verzamelen van data volgens AVG

In 2018 is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) ingevoerd die eisen stelt aan bedrijven (hoe klein ook) die met data omgaan en deze verhandelen. Er zijn regels waaraan je moet voldoen. Daarnaast is het essentieel om goed na te denken over het eigendom van data en welke gevolgen de komst van artificial intelligence (AI) heeft voor het omgaan met data. Bij het verzamelen van gegevens dient men alleen die data te verzamelen die daadwerkelijk ook waarde toevoegt aan de kennis.

Veel grote bedrijven beschikken inmiddels over massa's data. Data die hen iets kan vertellen over klantengedrag, interne processen, mogelijke productverbeteringen etc. De grote uitdaging is die data omzetten in bruikbare inzichten en mogelijke voorspellingen. Dat kan namelijk helpen om klantenbinding te verhogen, processen te optimaliseren, producten te verbeteren en medewerkers beter te ondersteunen.

Voorkom boetes

Maar onrechtmatig persoonsgegevens verzamelen door middel van tracking cookies, zonder hiervan expliciet melding te maken, is andere koek. Wanneer deze data worden gebruikt door de “onbekende” partij kunnen er wettelijk maatregelen volgen om deze praktijken te stoppen zoals een immateriële schadevergoeding van € 500,- per gebruiker.

Dat geldt ook indien je bijvoorbeeld de leveringen van je webshop overlaat aan derden zonder daar een specifieke melding van te maken. Zo’n boete is niet voor de dataverzamelaar, maar voor de aanbieder. Zo zijn bijvoorbeeld Bol.com en Zalando reeds op de vingers getikt en melden nu keurig wie uitlevert met hierbij de leverings- en datavoorwaarden van deze derde partij.

Een voorbeeld uit mijn branche

Zelf ben ik werkzaam in de professionele beautybranche en schoonheidsspecialisten verkopen hun producten graag direct tijdens de behandeling. Door de juiste producten thuis te gebruiken behaal je immers samen met je klant het beste resultaat! Toch wordt gemerkt dat klanten ook wel eens shoppen en producten kopen via een webshop. Natuurlijk hebben zij allang gemerkt dat het goed exploiteren van een webshop best wel wat werk met zich meebrengt. Daarbij moet je maar afwachten of dit een succes wordt.

Internationale leveranciers hebben ook last van de vrije markt waar soms echt met prijzen gestunt wordt. De leverancier van de schoonheidsspecialist biedt dé oplossing: ze bouwen voor jou een webshop en deze hangt direct onder jouw website. Dit ontneemt je het werk van verwerken, afrekenen, inpakken en opsturen. De leverancier zal je een marge van de verkoop geven. Dat klinkt als muziek in de oren, toch?  Maar let op! Hier moet je dus wel specifiek melding van maken in jouw webshop en bij ieder artikel wat geleverd wordt door derden ook als zodanig aanbieden. Kijk maar eens bij Bol.com hoe zij dat (moeten) doen. En natuurlijk zal het zo’n vaart niet lopen bij een kleinere onderneming, maar mocht er ooit een klant een klacht indienen bij de officiële autoriteiten is het echt wel een overtreding.

Verspeel je bezit niet

Omgaan met data vraagt een professioneel en ethisch kader binnen de geldende juridische wet- en regelgeving. Zorg voor interne - en externe verantwoording. Hoe wordt met data gewerkt, wat wordt verzameld, wat wordt geanalyseerd, voor welk doel en hoe wordt het toegepast in de praktijk? Laat je goed informeren. En nog belangrijker: kijk eens rond in je bedrijf. Wat is het bedrijf eigenlijk waard? Huur je een ruimte? Wat is je apparatuur nog waard en is dit al afgeschreven? Je kennis en kunde zijn voor ons als leveranciers heel belangrijk, maar vergis je niet… De data van jouw klanten is je werkelijke waarde! Het is de gebruiker van hun producten waar ze alles over willen weten.

Dus besluit je deze te delen, eigenlijk gratis weg te geven, maak deze keuze dan wel héél bewust. Zodra je stopt met je bedrijf of met de leverancier zal deze direct een collega kunnen inschakelen om jouw zuurverdiende klantenbestand over te nemen. Het is je bezit, je klanten zijn je rijkdom en dat wil je niet verspelen. Je geeft iemand toch ook niet de sleutel van je kluis?  “Dat doet mijn leverancier niet” hoor ik je zeggen, maar vraag jezelf eens af waarom veel leveranciers worden overgenomen door “investeerders” en “beleggers”. Dat zien wij ook gebeuren in de beauty business. Want ja, heb je de nodige data om inzichten te krijgen die op een uniforme, correcte en performante manier ter beschikking worden gesteld, dan beschik je inderdaad over het nieuwe goud.

Wees zuinig op je klanten

Het vraagt dus om het correct omgaan met data binnen een professioneel en ethisch kader. Een open gesprek en voortdurende afweging, wat kan wel en wat kan niet. Niet alles wat kan, is ook verantwoord. Digitalisering en datahuishouding hoort op het hoogste niveau geborgd te zijn.

Wij zien hier veel werk liggen voor de brancheorganisaties en vakbladen om de zelfstandige ondernemer goed te voorzien van de laatste ontwikkelingen op dit gebied. Alleen al het feit dat een leverancier kan zorgen dat je concurrerende merken niet meer te zien krijgt, is toch kennis armoede? Onthoud goed: je klanten zijn jouw pot met goud, dus wees daar zuinig op.