Vierdaagse werkweek voor hetzelfde geld, PR-stunt of goed ondernemerschap?

Is het een slimme PR-stunt of is het juist goed ondernemerschap? AFAS Software in Leusden maakte van de week bekend dat zij vanaf 1 januari 2025 het personeel vier dagen laten werken voor het full-time salaris van vijf dagen. Dat allemaal met behoud van vakantiegeld, dertiende maand en pensioen. 

"We geloven vooral dat het ons als bedrijf veel gaat brengen", aldus Britt Breure, HR directeur bij AFAS. De vijfde dag, iedere vrijdag, kun je gaan zien als zogenaamde 'ontwikkeldag'. Maar het is gewoon een vrije dag die je helemaal zelf kunt invullen. Tijd voor kinderen, familie, persoonlijke ontwikkeling of mantelzorg. De gedachte is dat een ontspannen werknemer uiteindelijk productiever én creatiever voor het bedrijf is. En, dat blijkt ook uit veel onderzoeken die gedaan zijn naar de vierdaagse werkweek.

De voordelen van een vierdaagse werkweek

Zo deed de University of Cambridge onderzoek bij 61 Britse bedrijven die een vierdaagse werkweek invoerden. En wat bleek: de vierdaagse werkweek, of een driedaags weekend, heeft aantoonbare voordelen voor het personeel en dus ook voor de bedrijven zelf. Medewerkers kregen een gezonder leefpatroon, ze kregen meer beweging en betere slaap, minder gezondheidsproblemen, minder stress én vooral ook een verbeterede werk-privé balans.

Voor werkgevers waren er ook duidelijke voordelen. Zo ging de productiviteit omhoog, ontstond er een grotere betrokkenheid bij de werknemers én ging het ziekteverzuim drastisch omlaag. Toch is het niet allemaal koek en ei als je als bedrijf een vierdaagse werkweek invoert. Want deze aanpassing kan ook negatieve gevolgen hebben. Dit weten we uit veel van de ervaringen die er inmiddels zijn. Het idee van een vierdaagse werkweek is namelijk niet nieuw. Al in 2003 startte autofabrikant Toyota een experiment in Zweden. Bij hen was het een succes en werd er zelfs een verhoging van de winst gerealiseerd. Maar er zijn ook voldoende bedrijven waarbij het gewoon niet heeft gewerkt.

De mogelijke nadelen van vier dagen werk

Zo zijn er sectoren waar de werkdruk zo hoog is door de aard van het werk, dat het bedrijf het zich niet kan permitteren om alles een dag stil te leggen. Dit kan dan alleen maar een toename van de werkdruk met zich meebrengen, omdat medewerkers nog meer moeten doen in kortere tijd. Ook kan soms de zogenaamde 'small talk' op de werkvloer verdwijnen omdat werknemers iedere minuut maximaal moeten gebruiken om het werk op tijd af te krijgen. Goed voor de productiviteit zou je kunnen zeggen, maar juist die ontspannen small talk kan soms bijdragen aan meer onderlinge betrokkenheid en werkgeluk.

Kortom, een vierdaagse werkweek kent veel voordelen waarbij bedrijven ook écht het verschil zien in productiviteit, ziekteverzuim en andere zaken. Maar, het is uiteindelijk ook zeker sterk afhankelijk van de aard van de werkzaamheden. Het slagen van de regeling hangt dus echt af van de omstandigheden binnen het bedrijf én of de werknemers er behoefte aan hebben. Want dit is niet altijd het geval.

Bij AFAS Software hoeven ze zich daar voorlopig in ieder geval geen zorgen over te maken. Bij het horen van dit nieuws, twee weken geleden, stonden sommige werknemers zelfs op hun stoel van geluk en kreeg de directie een staande ovatie. "Dat iedereen zo blij zou zijn, dat hadden we wel gehoopt, maar niet verwacht", aldus Breure. "En ook onze vacaturesite explodeerde toen dit nieuws bekend werd. Een bijkomend voordeel, maar zeker niet de reden waarom we het hebben besloten. We geloven vooral dat het ons veel gaat brengen."